Business Design & innovatie
Interne hefbomen voor het creëren van succesvolle product-service-systemen
Vertaling van beschikbare academische kennis in een bruikbaar meetinstrument waarmee bedrijven kunnen inventariseren op welke interne hefbomen ze een beroep kunnen doen om de transitie te maken naar een geïntegreerde bedrijfslogica. Deze bedrijfslogica stelt bedrijven in staat om op een succesvolle manier product-service-systemen te creëren. Dit zal productgeoriënteerde bedrijven in Vlaanderen in staat stellen om zich te blijven onderscheiden van kostenefficiëntere buitenlandse concurrenten.
Methodiek
Antwerp Management School en Universiteit Antwerpen ontwikkelden in het teken van het IWT TETRA-project een methodiek om bedrijven te begeleiden in het vinden en ontwikkelen van interne hefbomen voor hun product-servicesystemen. Vlaamse maakbedrijven kunnen zich namelijk niet langer uitsluitend focussen op producten als ze zich willen onderscheiden van hun concurrenten. Door de toenemende internationale druk staan ze steeds meer voor de uitdaging toegevoegde waarde te creëren voor hun gebruikers. Om dit te verwezenlijken moeten ze ook servicecomponenten aan hun aanbod toevoegen.
Tal van sectoren bouwen steeds meer originele componenten rondom hun product. Onderzoek wijst echter uit dat de interne randvoorwaarden om succesvolle productservicesystemen (PSS) te creëren vaak niet aanwezig zijn in bedrijven. Bijvoorbeeld omdat structuren niet opgezet zijn vanuit de klant of door een gebrek aan een servicecultuur.
Ervaring
Uit de cases blijkt dat er onderscheid gemaakt kan worden tussen bedrijven met beperkte ervaring in PSS en bedrijven die op dat vlak al verder ontwikkeld zijn. Deze groepen ondervinden verschillende PSS-drempels. Daarnaast is op basis van observaties een model van drie types drempels geïdentificeerd, verder benoemd als de PSS-triade, zijnde:
- Onvoldoende kennis en/of middelen om bestaande PSS verder uit te rollen (type 1)
- Onvoldoende kennis om nieuwe, geïntegreerde PSS te ontwikkelen (type 2)
- Een product-dominante logica op het niveau van de organisatie die het bedrijf weerhoudt om PSS te ontwikkelen en implementeren (type 3)
Het is mogelijk dat een combinatie van drempels uit de PSS-triade voorkomt bij bedrijven.
Er werd tijdens het TETRA-project op holistische wijze gebruik gemaakt van enkele bestaande diagnostische tools en er werd geëxperimenteerd met een nieuwe tool om bedrijven te helpen inzicht te verwerven. Deze “PSS strategic rollout toolkit” toont PSS-upscale potentieel op twee aspecten. Ten eerste werd onderscheid gemaakt tussen exploreren en exploiteren, wat overeenkomt met het onderscheid tussen het ontwikkelen van nieuwe PSS en het uitrollen van bestaande PSS. Als tweede kunnen de potentiële (praktische) problemen, vaak gerelateerd aan een van de drempels van het PSS-triade model of een combinatie ervan, eenvoudig bepaald worden.
Inzichten
De resultaten van het project bieden relevante inzichten voor bedrijven en managers met interesse om hun product-dienst combinaties verderop te schalen en adviseurs die bedrijven willen helpen in hun transitie naar diensten.
Managers en adviseurs dienen zich eerst bewust te zijn dat verschillende drempels bij servitisatie (de transitie naar PSS) in grote mate afhankelijk zijn van de mate van ervaring en kennis binnen het bedrijf op vlak van PSS. Daarnaast moeten zij zich ook bewust zijn van het type PSS-strategie dat het bedrijf nastreeft. Vervolgens kunnen zij gebruik maken van verschillende bestaande instrumenten om zowel de huidige als de beoogde strategie van het bedrijf in kaart te brengen en kloven op vlak van PSS-ontwikkeling, uitrol of logica te bepalen.
In het kader van het TETRA-project is een nieuwe tool ontwikkeld voor bedrijven om deze kloven te dichten door het creëren en definiëren van potentiële PSS-verbeterprojecten. Door gebruik te maken van deze tool met werknemers met verschillende perspectieven binnen de organisatie, kunnen bedrijven een algemene bedrijfslogica ontwikkelen die PSS ondersteunt doorheen de organisatie. Antwerp Management School stelt deze tool ter beschikking aan ondernemingen en adviseurs.
Lees hier het artikel in het Internal Journal of Production Research.