Het regeerakkoord van Bart De Wever en co. bevat tal van maatregelen die een significante impact zullen hebben op de arbeidsmarkt. Voor oudere werknemers blijft de mogelijkheid om via een landingsbaan deeltijds te werken vanaf 55 jaar. Daarnaast wordt in het akkoord maar liefst 56 keer het woord ‘opleiding’ vermeld, wat het belang van levenslang leren onderstreept. Onze experten van Next Generation Work analyseerden de voorgestelde plannen en delen hier hun eerste inzichten.
Wat betekent het nieuwe regeerakkoord voor jouw loopbaan? Onze experten delen hun visie
De afbouwparadox: tussen pensioen en ontwikkeling
Professor Peggy De Prins wijst op een opvallende paradox binnen de groep 55-plussers: enerzijds willen sommige werknemers hun werkbelasting verminderen, maar dat kan ten koste gaan van hun pensioenrechten. Anderzijds willen anderen zich blijven ontwikkelen, terwijl er minder verwachtingen zijn over hun groei binnen de organisatie. Dit leidt tot een situatie waarin maatwerk noodzakelijk is.
Daarnaast toont onderzoek aan dat er een zekere ‘werknemersstilte’ bestaat binnen deze groep: 55-plussers praten minder openlijk over fysieke problemen of over moeilijkheden in hun privésituatie. Ze hebben ook minder het gevoel zichzelf te kunnen zijn op de werkplek. Dit wijst op een taboe dat doorbroken moet worden, zodat duurzame loopbanen écht op maat kunnen worden vormgegeven.
Training as the key to sustainable careers
Professor Ans De Vos merkt op dat het woord ‘opleiding’ maar liefst 56 keer voorkomt in het regeerakkoord. Dit bevestigt het belang van levenslang leren in alle sectoren – ook binnen de overheid zelf. De opleidingsmaatregelen die er in het akkoord worden aangekondigd binnen bijvoorbeeld politie en brandweer tonen aan dat toekomstbestendigheid niet kan zonder in te zetten op inzetbaarheid.. Het wordt belangrijk daarbij verder te kijken dan de noden op de korte termijn, en om leren niet te versmallen tot opleiding alleen. Voor het realiseren van grote maatschappelijke transities is een geïntegreerd leer- en loopbaanoffensief nodig. Hiertoe zal het belangrijk zijn om snel duidelijkheid te creëren over de aangekondigde flexibilisering van het individueel opleidingsrecht, en om op Vlaams niveau verder werk te maken van een sterk levenslang leren beleid. .
Bedrijven kunnen een actieve rol spelen door in te zetten op een duurzaam loopbaanbeleid waarvan opleiding een integraal onderdeel uitmaakt. Dat betekent ook rekening houden met de loopbaanfase waarin mensen zich bevinden. Zeker in tijden van grote transities is het nodig om, zowel voor jongere als oudere werknemers, opleiding te verbinden met een ruimer loopbaanperspectief.
Voorkomen is beter dan genezen: absenteïsme en welzijn
Professor Kathleen Vangronsvelt benadrukt dat preventie cruciaal is om langdurige uitval te vermijden. Uit ons onderzoek blijken er vijf mechanismen te zijn waarom mensen zich ziek melden, waar leidinggevenden iets aan kunnen doen. En dat gaat niet over begrip en empathie, maar wel over kerntaken van een leidinggevende als een groepsidentiteit creëren, voorbeeldgedrag stellen, een gezonde werkcontext waarborgen.
Het onderzoek toont trouwens aan dat inzetten op een gezonde werkcontext meer impact heeft op welzijn, dan interventies gericht op het individu. Dus inzetten op dingen als duidelijke verwachtingen, steun van collega’s en beslissingsruimte, heeft meer effect op medewerkerswelzijn dan workshops om die medewerker zelf veerkrachtiger of stressbestendiger te maken. Dit vraagt om een holistische aanpak, waarbij werkgevers investeren in welzijn op lange termijn.