5 uitdagingen die elke tech start-up moet overwinnen
Het Belgische tech start-up ecosysteem is booming. Vandaag zijn er al meer dan 300 tech start-ups* in sectoren als AI, health tech, en fintech. Ondanks hun sterke basis brengt het opschalen van een start-up in België unieke uitdagingen met zich mee. Oprichters moeten complexe vraagstukken aanpakken zoals het bereiken van kritieke massa, investeerdersrelaties en bestuursstructuren, enz. Elk van deze uitdagingen kan bepalen of een bedrijf succesvol opschaalt, stagneert of achteruit gaat. We spraken met experts Robin De Cock, Karen Wouters, en Axel Funhoff om de belangrijkste factoren te onthullen die tech ondernemers moeten beheersen om effectief te schalen.
door Robin De Cock, PhD, Axel Funhoff, Karen Wouters, PhD
| 30 september 2024
Share on
Het Belgische tech start-up ecosysteem is booming. Vandaag zijn er al meer dan 1.400 tech start-ups* in sectoren als AI, health tech, en fintech. Ondanks hun sterke basis brengt het opschalen van een start-up in België unieke uitdagingen met zich mee. Oprichters moeten complexe vraagstukken aanpakken zoals het bereiken van kritieke massa, investeerdersrelaties en bestuursstructuren, enz. Elk van deze uitdagingen kan bepalen of een bedrijf succesvol opschaalt, stagneert of achteruit gaat. We spraken met experts Robin De Cock, Karen Wouters, en Axel Funhoff om de belangrijkste factoren te onthullen die tech ondernemers moeten beheersen om effectief te schalen.
Overwin HR, cultuur en strategische uitdagingen
In België bevindt 31% van de scale-ups zich in de deep tech sector (The Brussels Times), vaak geleid door oprichters met een sterke technologische achtergrond. Naarmate deze bedrijven groeien, krijgen oprichters te maken met nieuwe uitdagingen: het aantrekken van het juiste talent, het maken van strategische beslissingen, het vormgeven van de bedrijfscultuur en de overgang van oprichter naar een leidinggevende rol. Vaak blijven oprichters sterk gericht op R&D, waardoor ze cruciale, actiegerichte stappen voor het opschalen over het hoofd zien. Hierdoor kan de cultuur en identiteit van het bedrijf zich ongecontroleerd ontwikkelen, vaak zonder duidelijke richting.
Als oprichter heb je de verantwoordelijkheid om dit proces zelf vorm te geven. Wanneer je de identiteit van je bedrijf niet actief stuurt, zullen anderen dat voor je doen, wat een blijvend effect heeft op hoe partners, potentiële medewerkers en klanten jouw bedrijf in de toekomst zullen waarnemen. Zhong Xu, oprichter van België’s unicorn Deliverect, beschouwde dit als een van zijn grootste uitdagingen bij het opschalen.
"We hebben de duidelijke missie om diep verankerde technologieën vanuit universiteiten en onderzoeksinstituten naar de markt te brengen, waar ze langdurige impact kunnen realiseren en de meest urgente maatschappelijke problemen kunnen oplossen. Om dit te bereiken, verbinden we het technologische DNA van oprichters met het zakelijk inzicht dat noodzakelijk is om effectief te schalen. Ambitieuze groeidoelen, een stevig strategisch actieplan en een duidelijke, onderscheidende bedrijfsidentiteit die top talent aantrekt, vormen de solide basis voor succesvol schalen."
—
Robin De Cock, Academic director Master in Sustainable Innovation & Entrepreneurship, Antwerp Management School
Wees slim en realistisch in je vroege groeifase
Veel technologische producten, vooral in de deep tech, zijn niet direct winstgevend. Het behalen van kritieke massa - zowel in termen van gebruikers als investeerders - is essentieel om winstgevend te worden, maar dit proces kan snel middelen uitputten als het niet strak wordt beheerd. Bedrijven zoals Facebook en Uber moesten buiten hun comfortzone treden om dit te bereiken, van het uitdelen van flyers tot het continu aanpassen van hun platforms. Deze voorbeelden laten zien dat opschalen vraagt om bereidheid om onbekende taken op te pakken, wat extra druk kan leggen op een toch al complex proces.
Wat voor een oprichter als een doorbraak voelt, kan voor een durfkapitalist worden gezien als wensdenken. Hoe langer het duurt om dat kritieke kantelpunt te bereiken, hoe groter de financiële druk wordt, wat verdere groei kan vertragen.
"Oprichters kijken vaak te veel naar de Amerikaanse tech scene, waar verhalen over snelle opschaling en hoge waarderingen de boventoon voeren. In België kost het bereiken van kritieke massa meer tijd en moeite. Het is ook cruciaal om realistisch te zijn over waardering en de gevolgen voor verwatering van aandeelhouders en bedrijfsgroei. Hoewel converteerbare leningen aantrekkelijk kunnen lijken, kunnen ze na verloop van tijd een zeer nadelige financieringsoptie worden. Oprichters moeten goed beseffen welke race tegen de klok ze aangaan met dergelijke financiële structuren."
—
Axel Funhoff, Professor Corporate Finance | Start-up Coach
Kies je investeerders zorgvuldig om belangenconflicten te voorkomen
Het kiezen van de juiste investeerders is een van de belangrijkste beslissingen die oprichters nemen bij het opschalen van hun start-up. Hoewel het verkrijgen van kapitaal essentieel is, stappen te veel ondernemers te snel in op de eerste de beste mogelijkheid, zonder de intenties van de investering volledig te doorgronden. Dit kan leiden tot belangenconflicten, waarbij investeerders een snelle exit willen forceren of zelfs heimelijk proberen een overname te regelen. In plaats van groei te versnellen, kunnen deze drukpunten de vooruitgang vertragen en de koers van het bedrijf verstoren.
"In België is het verkrijgen van financiering een uitdaging op zich, maar het is van cruciaal belang om kritisch te blijven over wie je aan boord haalt. Sommige investeerders kunnen aandringen op beslissingen, zoals een verkoop, die in hun eigen belang zijn, zelfs wanneer het bedrijf er nog niet klaar voor is. Oprichters moeten ervoor zorgen dat hun investeerders afgestemd zijn op hun langetermijndoelen en niet enkel een snelle exit nastreven."
—
Axel Funhoff, Professor Corporate Finance | Start-up Coach
Stel je raad van bestuur zorgvuldig samen
Naarmate start-ups groeien, wordt de samenstelling van de raad van bestuur steeds belangrijker. Oprichters moeten individuen aantrekken die niet alleen de technische aspecten van het bedrijf begrijpen, maar ook het strategisch inzicht hebben om het bedrijf door cruciale groeifasen te leiden. Een slecht samengestelde raad van bestuur kan leiden tot ineffectief bestuur en strategische misstanden, vooral als investeerders in de raad aandringen op een richting die niet strookt met de visie van het bedrijf.
"Een raad van bestuur moet meer zijn dan een formaliteit – het moet dienen als bron van strategisch inzicht, begeleiding en besluitvorming. Oprichters moeten ervoor zorgen dat hun bestuursleden een uitgebalanceerde mix vormen van technische en zakelijke expertise, en dat ze volledig afgestemd zijn op de langetermijndoelen van het bedrijf. De verkeerde mensen in het bestuur kunnen de voortgang ernstig verstoren en zelfs belangenconflicten veroorzaken."
—
Axel Funhoff, Professor Corporate Finance | Start-up Coach
Leid de samenwerking en politiek binnen je bestuur
Zodra een raad van bestuur is gevormd, kan het beheersen van de dynamiek tussen de leden een uitdaging zijn. Conflicten over de bedrijfskoers, meningsverschillen over productontwikkeling en interne politiek kunnen de besluitvorming vertragen en zelfs de vooruitgang van het bedrijf bedreigen (7startup - Startup Funding Consultants). Oprichters moeten deze dynamiek zorgvuldig beheren om ervoor te zorgen dat het bestuur gefocust blijft op de visie van het bedrijf en niet wordt afgeleid door interne conflicten.
"Het gaat om het stimuleren van open communicatie en het goed begrijpen van de machtsdynamiek binnen het bestuur. Oprichters moeten leren om conflicten op een constructieve manier te beheren, zodat iedereen gericht blijft op de doelstellingen van het bedrijf. Het draait niet alleen om het oplossen van meningsverschillen, maar ook om het opbouwen en onderhouden van sterke, productieve werkrelaties binnen en met het bestuur."
—
Karen Wouters, Professor Leadership @ Antwerp Management School
Conclusie: Schaal met visie en strategie
De Belgische tech start-ups hebben het potentieel om wereldwijd leiderschap te claimen, maar om succesvol te schalen moeten aanzienlijke uitdagingen worden overwonnen. Van het ontwikkelen van een duidelijke groeistrategie tot het navigeren van complexe bestuursdynamieken, oprichters moeten het opschalen met visie en strategie benaderen. Elk van deze vijf uitdagingen—mits correct aangepakt—kan een springplank zijn voor duurzame groei en succes. Door deze cruciale gebieden te beheersen, kunnen Belgische tech-bedrijven niet alleen schalen, maar ook wereldwijd concurreren, innovatie stimuleren en de toekomst vormgeven.
The 'Scaling with Impact'-track has been created in collaboration with:
* België telt 5.000 digitale productbedrijven. Daarvan kan 29% worden beschouwd als start-up, 31% als scale-up, 11% als volwassen, 15% als overgenomen en 13% als stopgezet of failliet. De resterende 1% fuseerde of ging naar de beurs (met de complimenten van Omar Mohout).
