Vertrouw nooit en controleer altijd - het toenemende aantal cyberbedreigingen en -risico's

Hoewel thuiswerken zijn voordelen heeft, laat het ook gaten en zwakke plekken achter in de digitale verdediging van bedrijfsorganisaties. Hackers loeren voortdurend om de hoek, op zoek naar mogelijkheden om eventuele zwakke schakels uit te buiten. Het aantal en de verscheidenheid aan malware is exponentieel toegenomen, met aanzienlijk meer dan een miljard bekende soorten. We hebben ook een toename gezien van gerichte phishing-campagnes en ransomware-aanvallen, waarbij hackers een bedrijf gijzelen. Ze versleutelen en dreigen zelfs vertrouwelijke of gevoelige informatie vrij te geven als het losgeld niet wordt betaald. Het is begrijpelijk dat veel bedrijven op deze eisen ingaan. De werkelijke kosten van een cyberinbreuk zijn echter vaak nog hoger dan de toch al aanzienlijke losgeldeisen. Immers, nalatigheid en het niet beschermen van gegevens wordt vaak gezien als een slechte bestuurspraktijk en negatief bestraft door regelgevende instanties. Naast financiële schade tasten cyberaanvallen ook de reputatie van de getroffen bedrijven aan, omdat ze een negatieve invloed hebben op het vertrouwen van klanten, leveranciers en de samenleving. Cyberbeveiligingsdeskundigen doen er alles aan om hackers te dwarsbomen. Maar zelfs met voortdurend onderzoek en overheidstoezicht is het moeilijk om cybercriminelen op te pakken en aan te klagen.

KMO's hebben vaak het gevoel dat ze buiten schot blijven als het gaat om cybercriminaliteit, maar 60% van de KMO's die het slachtoffer worden van een aanval, moeten binnen zes maanden na de aanval hun deuren sluiten. In een onderling verbonden digitale economie kan elk bedrijf worden meegesleept in het sneeuwbaleffect van een aanval, als bijkomende schade. De nasleep kan verwoestend zijn voor alle betrokkenen. Helaas verbeteren bedrijven hun verdediging meestal pas nadat ze zo'n catastrofale gebeurtenis hebben meegemaakt. Zelfs als preventieve maatregelen binnen handbereik zijn.

Elk bedrijf, ongeacht de grootte, heeft een op maat gemaakt cyberbeveiligingsbeleid nodig. De meeste aanvallen zijn gericht op verouderde IT-systemen en verzwakte beschermingsmechanismen. De informatieasymmetrie op het gebied van bescherming maakt het er niet eenvoudiger op. Fabrikanten van softwarebescherming bombarderen organisaties met oplossingen die ze zogenaamd en dringend nodig hebben, een tactiek die we FUD-selling noemen. Inspelen op angst, onzekerheid en twijfel. De bedrijven zelf weten vaak niet wat ze eigenlijk nodig hebben. Toch is het antwoord heel eenvoudig. Het komt allemaal neer op preventieve maatregelen, die meestal kunnen worden geïntegreerd in de bestaande systeeminfrastructuur.

Het eerste en meest fundamentele principe is een Zero-Trust houding en benadering. Dit houdt in dat je moet doen alsof niets of niemand te vertrouwen is. Dit betekent dat verificatiestappen moeten worden toegepast op alle gebruikers, servers en systemen. En dat al het verkeer moet worden geïnspecteerd, gemonitord en vastgelegd. Mijn motto is: "vertrouw nooit en verifieer altijd". Een belangrijke ontwerpfout van het internet is dat het was gebaseerd op vertrouwen versus onvertrouwen en dat we later meerdere oplossingen hebben gestapeld om het vertrouwensniveau te verhogen door beveiligingsmaatregelen te implementeren, zoals firewalls, multifactorauthenticatie en inbraakdetectiesystemen. Maar als voormalig CISO van een grote onderneming weet ik dat het beheren van spaghetti-omgevingen met een miljard soorten malware die onze bedrijfsorganisaties overspoelen geen duurzame manier van werken is. Zero Trust beveiliging is de weg vooruit en dit is ook wat we onderzoeken en onderwijzen bij AMS.

Ten tweede zouden alle bedrijven een intern of extern cyberincidentresponsteam (CIRT) moeten hebben, dit systeem scant, bewaakt en detecteert bedreigingen. Een CIRT handelt proactief door verbeteringen van de beveiliging voor te stellen en effectief op te treden in geval van een aanval. Ten derde dring ik er bij bedrijven op aan om regelmatig back-ups te maken, zodat ze na een aanval zo snel mogelijk weer verder kunnen.